اختلافات ترکیه و عربستان، معارضان سوریه را بار دیگر چند تکه کرد
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، نشست «ائتلاف معارضین مستقل» سوریه روز گذشته پس از دو روز در ریاض، پایتخت عربستان سعودی به پایان رسید و جار و جنجال زیادی در محافل معارضان سوریه به پا کرد.
نشستی که «هیأت عالی معارضان» به رهبری «نصر الحریری» به انتقاد شدید از آن پرداخت و محافل رسانه‌ای وابسته به معارضان سوریه از آن به عنوان کودتای دولت سعودی علیه هیأت عالی معارضان یاد کردند.
وبگاه العربی الجدید در گزارشی به این نشست پرداخته و سؤال کرده است که اهداف دولت سعودی از میزبانی این نشست چه بود؟ به خصوص اینکه هیأت عالی معارضان روز پنجشنبه و یک روز پیش از برگزاری نشست در نامه‌ای به وزارت خارجه سعودی اعتراض خود را رسما اعلام کرد اما دولتمردان سعودی توجهی بدان نکردند.
العربی الجدید به نقل از منابع خود در میان معارضان سوریه نوشت که دولت سعودی با هدف کاهش نفوذ ترکیه اقدامات خود برای تغییر ترکیب هیأت عالی معارضان را آغاز کرده است. «نصر الحریری» نیز در یک کنفرانس خبری در استانبول، دولت سعودی را مورد عتاب قرار داد و علی‌رغم تعریف و تمجید از ریاض و بیان این ادعا که سعودی‌ها حمایت‌های بسیاری از مردم سوریه انجام داده‌اند؛ گفت: «برخی گروهها در هیأت مذاکره کننده معارضان به ساز و کار برگزاری نشست ریاض اعتراض دارند؛ این اعتراض نیز مبنای قانونی دارد. چرا که هیچ سند قانونی برای برگزاری چنین نشست‌هایی وجود ندارد؛ علاوه بر این نیاز بود تا با تمامی طرف‌های [معارض] سوری در این خصوص مشورت می‌شد…»
او همچنین از ایجاد چند دستگی میان معارضان سوریه هشدار داد و گفت که این نشست کمیته قانون اساسی و در کل روند سیاسی حل بحران سوریه را نیز تهدید می‌کند.
بنابر این گزارش، اما هدف اصلی دولت سعودی از نشست ریاض با انتخاب فراکسیون مستقلین در داخل هیأت عالی معارضین محقق شده است. در جلسه‌ای که روز شنبه (دیروز) برگزار شد و ۶۶ نفر از ۷۰ مدعو این نشست، حضور یافتند؛ حاضرین هشت نفر را جهت تشکیل «فراکسیون مستقلین» انتخاب کردند.
هیأت عالی معارضین که «نصر الحریری» ریاست آن را برعهده دارد، ۳۶ عضو دارد که نمایندگی از فراکسیون‌های مختلف در آن حضور دارند. بدین صورت که «ائتلاف ملی نیروهای انقلاب و معارض» (هشت نماینده)، «هیأت هماهنگی» (پنج نماینده)، گروههای مسلح (هفت نماینده)، معارضان قاهره (چهار نماینده)، معارضان مسکو (چهار نماینده) و فراکسیون مستقلین نیز هشت عضو دارد.
این ترکیب در نشست ۲۶ نوامبر ۲۰۱۷ (پنجم آذر ۹۶) در نشست «ریاض ۲» چیده شد. زمانی که دولت سوریه و معارضان آماده برگزاری هشتمین دور مذاکرات ژنو بودند.
اعتراض معارضان سوریه این است که چرا ترکیب فراکسیون مستقلان که در سال ۲۰۱۷ با اعضای مشخص در هیأت عالی معارضین، عضو شد باید با دخال دولت سعودی تغییر کند.
«فاتح حسون» عضو فراکسیون مستقلین (سابق) در خصوص ترکیب جدید این فراکسیون گفت: «خیلی عجیب است. فراکسیون از کسانی به عنوان مستقلین دعوت کرده که همگی آنها به احزاب و تشکل‌های سیاسی مختلف وابسته هستند. از سوی از اعضای ذی‌نفوذ و مطرح فراکسیون مستقلین سابق دعوت نشده بود؛ گویی که عمدی در کار بوده است.
او با بیان اینکه افراد حذف شده از فراکسیون مستقلین، در میان معارضان محبوب بودند؛ از دولت سعودی خواست تا با ورود خود به ماجرا، اشتباه رخ داده را تصحیح کند.
این اقدام دولت سعودی همچنین در شرایطی صورت می‌گیرد که دو دور از نشست کمیته قانون اساسی سوریه در ژنو، گذشته است. هرچند نشست دور دوم در ۲۵ نوامبر با خروج نمایندگان دولت سوریه از محل مذاکرات، راه به جایی نبرد؛ اما همه طرف‌ها منتظر برگزاری دور سوم مذاکرات هستند و در این میان با تغییری که قرار است در ترکیب هیأت عالی معارضان رخ داد؛ آنها در موضع ضعف قرار می‌گیرند.
برگزاری نشست ریاض بیش از این‌ها موجب چند دستگی و بیان اتهامات متقابل میان معارضان شده است. در روزهای گذشته شایعه شده بود که «هادی البحره» رئیس هیأت معارضان در مذاکرات کمیته قانون اساسی، فردی است که در پشت صحنه نشست ریاض قرار دارد و همچنین قصد کنار زدن «نصر الحریری» را دارد.
«هادی البحره» در گفت‌و‌گو با العربی الجدید، این شایعه را به شدت تکذیب کرد و آن را «کمدی سیاه» خواند. او مدعی شد که نشست ریاض هیچ تأثیری در عملکرد معارضان در مذاکرات کمیته قانون اساسی نخواهد داشت.
در پایان همانگونه که ذکر شد، معارضان سوریه هدف دولت سعودی از این برگزاری این نشست را کاهش نفوذ ترکیه در میان معارضان دانسته‌اند. در حال حاضر مقر هیأت عالی معارضان در استانبول قرار دارد.
دولت سعودی علی رغم هزینه‌های هنگفت در بحران سوریه در سال‌های ابتدایی بحران، در سال‌های اخیر به حاشیه رفته است و تلاش می‌کند بار دیگر به هر نحوی شده خود را وارد عرصه سوریه کند.
گروههای مسلح وابسته به ریاض همجون «جیش الاسلام» در سال‌های اخیر به دست ارتش و مقاومت سوریه تقریبا فروپاشیده و به مناطق شمالی حلب استان ادلب تبعید شدند و ترکیه توانست قیمومیت خود را به تدریج بر گروههای مسلح تروریست در سوریه کامل کند. در حال حاضر دولت سعود هیچ منطقه تحت نفوذی را در سوریه در دست ندارد.
دولت سعودی همزمان که تلاش می‌کند در ترکیب هیأت عالی معارضان دست ببرد. در عرصه میدانی با کردهای سوریه که در جنگ با ترکیه هستند نیز وارد ارتباط شده و قول کمک‌های مالی و نظامی به آنها داده است.
«ثامر السبهان» وزیر مشاور سعودی در امور خلیج فارس در ۲۲ خرداد به همراه «جوئل رابین» معاون وزیر خارجه آمریکا و «ویلیام روباک» سفیر سابق آمریکا در بحرین به استان «دیرالزور» در شرق سوریه رفته و با فرماندهان کُرد و عشایر عرب منطقه دیدار کردند.
در آن دیدار ثامر السبهان به رهبران عشائر گفته بود که در ازای عدم درگیری با کردها و قطع ارتباط با ترکیه و قطر، عربستان سعودی نیز از طریق ایجاد فرصت‌های شغلی و بازسازی روستاها و پرداخت غرامت به خسارت دیدگان و همچنین مشارکت دادن عشائر در اداره منطقه از آنها حمایت خواهد کرد.
بنابراین می‌توان گفت تنش میان ریاض آنکارا که از خلیج فارس تا شرق مدیترانه و شمال آفریقا را تحت تدثیر قرار داده، این روزها در عرصه سوریه نیز در فاز سیاسی وارد شده و سرنوشت گروههایی که خود را هیأت عالی معارضان نامیده‌اند، در حاله‌ای از ابهام قرار داده است.
انتهای پیام/ص
منبع: فارس
