هنوز گرفتار تعاریف سنتی از روابط عمومی هستیم

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم اختتامیه چهارمین جشنواره ستارگان روابط عمومی ایران، عصر امروز چهارشنبه ۳ خرداد در مرکز اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.

علی دارابی معاون امور استان‌های سازمان صدا و سیما به عنوان آخرین سخنران این برنامه، در ابتدای سخنانش، با اشاره به سوم خردادماه سالروز آزادسازی خرمشهر گفت: این روز به نام پیروزی مقاومت و ایثار نامگذاری شده است، بهترین درودها را به شهیدان والامقام عملیات الی بیت المقدس تقدیم می‌کنیم، عملیاتی که در سال ۱۳۶۱ با آزادسازی خرمشهر دشمن متجاوز را به مرزهای شناخته شده بین‌المللی عقب نشاند و امروز استقلال، آزادی، عزت پیشرفت و امنیت خود را مدیون همین شهدا هستیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به مفهوم «روابط عمومی» پرداخت و خاطرنشان کرد: روابط عمومی موضوعی پیچیده و چند وجهی است که مبتنی بر نظریه‌ها و کنش‌های مرتبط با حوزه‌های مختلف و متنوعی مانند مدیریت، رسانه، ارتباطات و روان شناسی است.

معاون امور استان‌های سازمان صدا و سیما ادامه داد: برای درک روابط عمومی باید به دو پرسش پاسخ داد؛ نخست اینکه روابط عمومی‌ها چه کارهایی انجام می دهند که در این زمینه برخی بر این باورند که روابط عمومی‌ها تکنسین فنی و حلال مشکلات بوده و از ریز تا درشت مسایل درگیر هستند. مساله دوم آن است که روابط عمومی‌ها چه کارهایی را نباید انجام دهند و مراد از این مساله این است که حوزه‌هایی که با روابط عمومی تداخل دارد یا موازی است یا اصولاً اشتباه گرفته شده است مورد شناسایی قرار بگیرند مثل بازاریابی که در متن و عمل برخی آن را به  روابط عمومی نسبت می‌دهند در حالی که آشکارا روابط عمومی با بازاریابی تفاوت معنا دارای دارد.

معاون امور استان‌های رسانه ملی افزود: سوال اساسی این است که چرا با گذشت بیش از ۶۵ سال از تاریخچه و کارکرد روابط عمومی در ایران ارایه تعریف قابل اجماع و دشوار است؟ و در جواب باید گفت مشکل این حوزه مطالعاتی این است که بسیاری از ایده‌های اصلی آن به سادگی توسط بخش‌های بازاریابی، منابع انسانی یا دیگر اجزای یک سازمان اقتباس می‌شود. بر سر مفاهیم، هویت، کارکرد، وظایف، ساختار و ماموریت‌های روابط عمومی اتفاق نظر وجود ندارد. به رغم آنکه در قرن بیست و یکم به سر می‌بریم اما هنوز گرفتار تعاریف و کارکردهای سنتی و قدیمی روابط عمومی هستیم.

دارابی ادامه داد: سیطره سلیقه ای بودن مدیریت‌ها نه نظام‌مند بودن، شخص محور بودن یا رئیس محور بودن، حرفه‌ای نبودن روابط عمومی‌ها ، ضعف سیستم آموزش در نظام تعلیم و تربیت و آموزش عالی، عدم توجه بایسته رسانه‌ها به مقوله روابط عمومی و برخی کارکردهای ناصواب و نادرست، مزید بر آن شده که نتوانیم بر سر تعریف، کارکرد، ماهیت و ماموریت روابط عمومی به اجماع برسیم. لازم است به سرعت با رویکرد  آینده پژوهی به باز تعریف منزلت و جایگاه سازمانی، ماموریت‌ها و کار ویژه‌های روابط عمومی بپردازیم.

دارابی همچنین گفت: روابط عمومی‌ها باید مهارت‌های اصلی شامل مهارت‌های نوشتاری تجربه علمی و مهارت‌های حل مساله را بدانند و ساز و کارهای عملی آن را طراحی کنند، در این میان قابلیت کار تیمی هم در سطح بالایی قابل اعتناء است. روابط عمومی ها باید عرصه‌های جدید را به درستی بشناسند و برای آن برنامه اقدام و عمل داشته باشند. مخاطب پژوهی، درک راهبردهای سازمان متبوع، مدیریت منابع و افراد، تغییر و توسعه سازمانی، تمایز و تفکیک میان روابط عمومی با بازاریابی و تبلیغات تجاری، درک درست از توسعه یافتگی رسانه‌های جدید و فناوری‌های نوین، هنر برقراری ارتباط، افکار سنجی و اثرسنجی، پویش‌ها (کمپین‌ها)، شعارسازی (استفاده از تیترها، تکیه کلام ها، کلیشه‌ها) ، گروههای مرجع و چهره‌های مشهور  و ستاره‌ها و بهانه‌های رسانه‌ای برای برنامه‌سازی، فناوری‌های نوین چون وب سایت‌ها، ویکی‌ها و اینترنت عرصه‌های جدید و تاثیرگذار برای روابط عمومی‌ها به شمار می‌روند.

معاون امور استان‌های رسانه ملی افزود: باید گفت تغییر عمده‌ای که امروزه رخ داده عدم کنترل کارگزاران روابط عمومی بر پیام است یعنی دیگر نه آن‌ها و نه رسانه‌ها نقش دروازه بانان اطلاعات را در حوزه‌های عمومی ایفا نمی‌کنند.

وی گفت: عصر روزنامه‌نگاری شهروندی فرا رسیده است. این بدان معناست که پیام‌ها دیگر بدون چالش پذیرفته نمی‌شوند و در این بین کارگزاران روابط عمومی باید استفاده از بهترین روش‌ها، تمرکز را بر ایجاد روابطی با مخاطبان قدرتمند شده خود قرار دهند و منافع متقابل را تامین کنند.

این مدیر فرهنگی در بخش پایانی سخنانش گفت: بین رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و تنوع و تکثر آن‌ها هنوز رادیو و تلویزیون در جامعه ایران مورد اعتماد قرار دارند؛ در جریان انتخابات ۲۹ اردیبهشت که با مشارکت بیش از ۷۰ درصدی مردم برگزار شد، نظرسنجی‌ها حاکی از این بود که صدا و سیما مرجع کسب خبر و اطلاعات بیش از ۷۵ درصد مردم بوده است.

دارابی گفت: صدا و سیما با بیش از ۱۴۵ شبکه رادیویی- تلویزیونی که به بیش از ۳۵ زبان فراملی برنامه تولید و پخش می‌کنند در زمره یکی از بنگاه‌ها و نهادی بزرگ رسانه‌ای دنیا به شمار می‌رود به همین دلیل ضمن آمادگی برای همکاری بایسته با روابط عمومی‌ها برای ایفای وظایف و ماموریت‌های محوله می توانیم دفتر همکاری صدا و سیما و روابط عمومی‌ها را ایجاد کنیم و به همکاری‌های بهتر و بیشتر بیندیشیم.