به گزارش خوز۲۴ اگرچه در تمام دنیا برای خلاقیت و طراحی های خاص نمای ساختمان ها ارزش و اهمیت قائل هستند و طرح های خلاقانه مورد توجه قرار می گیرند اما چارچوب و ضوابط خاصی برای نماها تعیین می شود تا شهر دچار چهره ای متناقض و ناهمگون نشود. به طور مثال در تعیین نمای یک ساختمان با توجه به محل واقع شدن آن و نوع بافت محدوده، ضوابط خاصی در مورد جنس و نوع مواد به کار رفته در نما و حتی نحوه نورپردازی مشخص می شود.
اما با توجه به اینکه شهر اهواز تاکنون ضوابط سخت گیرانه و دقیقی وجود نداشته است تنها سلیقه سازندگان تعیین کننده نوع نما بوده و به همین دلیل گاه در بین نماهای معمول یکباره نمایی متفاوت به چشم می خورد که حتی در عین زیبایی به دلیل ناهمگون بودن با سایر نماها از نظر بصری خوش آیند نیستند.
بلندمرتبه سازی فرصت است یا تهدید؟
ایده ی بلند مرتبه سازی نخست به منظور بهره برداری از زمین های مرکز شهر و در پی توجه به اقتصاد شهر مطرح گردید. زیرا از سویی گرایش به تراکم و تمرکز واحد های اقتصادی، تقاضا برای زمین در مرکز شهر را به شدت افزایش داده بود و از سوی دیگر عرضه زمین در این منطقه شهر محدود بود. در نتیجه افزایش تراکم ساختمانی به عنوان راه حلی برای افزایش سطح زیربنای مورد بهره برداری ارائه شد.
نمای شهری اهواز سال هاست که دچار آشفتگی شده است و از هیچ گونه سبک و الگوی خاصی تبعیت نمیکند.از نماهای اجرا شده به سبک قدیمی و کلاسیک گرفته تا نماهای مدرن اروپایی و یا حتی گاهی ترکیبی از چند سبک مختلف به راحتی در سطح شهر به چشم مان میخورد.
اهواز از جمله شهرهایی است که متاسفانه بر اساس اصول شهرسازی بنا نشده و کافی است نگاهی گذرا به ساختمان های سطح شهر بیاندازیم تا تفاوت در ارتفاع و نوع مواد و مصالح به کار رفته در نماها توجه مان را به خود جلب کند.سیما یا منظر شهری از جمله عوامل موثر در میزان رضایت مردم از فضاهای شهری است چرا که چشم مدام آن را میبیند و سبب ساختن خاطرات در ذهن شهروندان میشود.
شهردار اهواز نیز چندی پیش نامناسب بودن سیما و منظر شهری، عدم رعایت دقیق کاربری ها، چالش هویّت شهری و عدم تناسب معماری شهری با معماری اسلامی را از جمله آسیب های حوزه شهرسازی در کلانشهر اهواز عنوان کرد و افزود: شهرداران و معاونین شهرسازی مناطق که متولی نظارت بر ساخت و ساز اماکن مسکونی و تجاری در شهر هستند باید مباحث اجرایی نظیر صدور پروانه و درآمد و محاسبات را در جهت کاهش تصدی گری شهرداری، برون سپاری نموده و وقت و توان خود را به سمت و سوی افزایش تسلط تئوریک بر مباحث تاثیرگذار حوزه شهرسازی سوق دهند.
وی با انتقاد شدید از نمای ساختمان های مسکونی و تجاری در شهر که متناسب با معماری اسلامی مدّ نظر مقام معظم رهبری نبوده و فاصله زیادی با مقتضیات بومی و اقلیمی در اهواز دارد، ادامه داد: نظارت ضعیف سازمان های مربوطه در امر نظارت بر احداث ساختمان در گذشته، منظر و نمای عمومی شهر را نامتجانس از فرهنگ و باورها و هویّت شهری شکل داده که با وضع قوانین و افزایش نظارت ها بر کیفیت ساخت و سازها می توانیم از ادامه این روند نامطلوب جلوگیری نماییم.
یکی دیگر از عواملی که در طراحی و ساخت نمای ساختمان ها مورد توجه قرار نمیگیرد انتخاب جنس و نوع مصالح متناسب با اقلیم و شرایط آّب و هوایی هر منطقه جغرافیایی است.در شهر اهواز با توجه به گرمای هوا در فصل تابستان و میزان جذب انرژی خورشیدی از طریق دیوار و پنجره ها استفاده از نمای شیشه ای،سنگی و به خصوص سنگ های تیره به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
در گذشته های نه چندان دور از آجر برای این منظور استفاده میشده است چرا که آجر با توجه به جنس و رنگش باعث دفع و انعکاس گرما از سطح میشود.اما امروز با در نظر گرفتن سلیقه ی مخاطب و تمایل خریداران به نماهای مدرن استفاده از آجر کمی دور از ذهن به نظر میرسد.در شهر اهواز با آب و هوای گرم و مرطوب که تابستان ها گرم و زمستان ها های نسبتا معتدلی دارد و اختلاف درجه ی حرارت شب و روز خیلی زیاد نیست استفاده از مصالحی که جرم حرارتی کم و رنگ روشن دارند بهتر است.
علاوه بر مشکلات و ناهماهنگی هایی که در نماهای شهر وجود دارد، زوائد بصری نیز سبب شده تا چهره شهر تهران ناخوشایند و نازیبا شود. وجود کانال کولرها، سیم کشی های روکار، تابلو ها و بیلبوردها، آنتن ها و ایرانیت ها و… همه و همه سبب شده تا زشتی های شهر چند برابر شود اما متاسفانه قانون بازدارنده ای در این زمینه وجود ندارد. در بسیاری از مواردی دیده می شود، شهروندان کانال های کولر را در پیشانی ساختمان یا در بالکن محل زندگی خود تعبیه کرده اند، یا از بالکن ساختمان به عنوان انبار وسائل استفاده می کنند. در واقع این افراد به این نکته که منظر شهر متعلق به همه است توجه ندارند.
چه کسی از بلندمرتبه سازی سود می برد؟
بیش از ۳درصد درآمد شهرداری در حوزه ساخت و ساز مربوط به بلند مرتبه سازی است و گرنه توجیه ندارد که شهرداری ها برای کسب درآمد ۳ درصدی آن هم در مقیاس وسیع در تمام شهرها مرتکب بلند مرتبه سازی شود، از این رو این بلند مرتبه سازی فقط برای کسب درآمد شهری است.
معماران و شهرسازان کسانی هستند که هویت شهری کدگذاری می کنند و مردم کسانی هستند که کدگشایی می کنند اگر این رابطه کدگذاری و کدگشایی درست نباشد شاهد شرایط و اتفاقاتی هستیم که امروز به چشم می بینیم. زمانی که به کلان شهر ها وارد می شویم قسمت های توسعه یافته مناطقی بی هویت هستند. هرج و مرجی که الان به دلیل بلندمرتبه سازی وجود دارد هویت تاریخی ما را تحت تاثیر قرار می دهد.
منابع:
سازه نیوز
خبرگزاری دانا
