تجاوز آمریکا و انگلیس به یمن؛آیا ساعت صفر جنگ منطقه‌ای نزدیک است؟
خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: ساعت صفر درگیری مستقیم میان ائتلاف واشنگتن- لندن و ارتش ملی یمن فرارسید. ریشی سوناک نخست وزیر انگلیس و جو بایدن رئیس جمهور آمریکا پس از تصویب طرح اقدام علیه اهداف نظامی، دستور حمله به یمن را صادر کردند. استرالیا، کانادا، هلند و بحرین دیگر متحدان غرب در این ائتلاف نظامی هستند. پس از صدور فرمان حمله از واشنگتن و لندن پهپادهای جاسوسی آمریکا در جنوب دریای سرخ به پرواز درآمدند. به گفته فرمانده نیروی هوایی آمریکا در منطقه خاورمیانه، بامداد روز جمعه دوازدهم ژانویه ۲۰۲۴ واشنگتن به ۶۰ هدف در ۱۶ پایگاه متعلق به نیروهای یمنی حمله کرده است. مراکز فرماندهی، آموزش و کنترل، انبارهای مهمات، سیستم‌های پرتاب موشک، سامانه‌های پهپادی، تأسیسات تولید سلاح و سیستم‌های راداری دفاع هوایی یمن از جمله اهدافی بودند که مورد حمله قرار گرفتند. در این تجاوز آشکار از جنگنده‌ها، ناوهای نظامی، یک زیردریایی و بیش از ۱۰۰ موشک هدایت شونده مورد استفاده قرار گرفته است. به گزارش شبکه «المسیره» پایگاه هوایی الدیلمی در شمال صنعا، حومه فرودگاه و بندر الحدیده، مناطقی در زبید، پایگاه کهلان در شرق شهر صعده، فرودگاه عبس، فرودگاه تعز، ذمار و اردوگاه تیپ ۲۲ در منطقه التعزیه مورد حمله قرار گرفته است.
چرا آمریکا- انگلیس به یمن حمله کردند؟
ارتش ملی یمن از نوزدهم نوامبر تا به امروز، براساس راهبرد «وحدت میدان‌ها» و حمایت از مقاومت غزه در برابر تجاوز هوایی- زمینی ارتش رژیم صهیونیستی تمام کشتی‌های تجاری و نظامی مرتبط با رژیم صهیونیستی یا متحدان تل‌آویو را به عنوان اهداف مشروع مورد حمله موشکی- پهپادی قرار داده است. اقدامات مؤثر یمن در محدوده کانال سوئز و تنگه باب المندب ۱۰ درصد تجارت جهانی و ۶۵ درصد تجارت کانتینری جهان را دچار اخلال کرده بود. بسیاری از شرکت‌های بزرگ غربی اعلام کرده بودند که دیگر حاضر به عبور از دریای سرخ نیستند و ترجیح می‌دهد با انتخاب مسیر طولانی‌تر (دماغه امدنیک) به سمت بازارهای هدف حرکت کنند.
در واکنش به اقدامات ارتش ملی یمن، لوید آستین وزیر دفاع آمریکا در جریان به منطقه غرب آسیا خبر از تشکیل ائتلاف دریایی «نگهبانان رفاه» با حضور (علنی) ۱۰ کشور داد. با وجود پروپاگاندا رسانه‌های غربی برای اثبات کارآمدی این گشت «امنیت دریایی» اما یمنی‌ها توانستند با تکرار موفقیت آمیز عملیات‌های ضداسرائیلی در دریای سرخ و تنگه باب المندب اعتبار ائتلاف دریایی آمریکا را خیلی زود از بین برد. در چنین شرایطی واشنگتن بی‌آنکه اقدام جدی برای مهار ماشین جنگی اسرائیل در نوار غزه انجام دهد، از طریق کانال‌های میانجی سعی داشت تا تهران را مجبور به مهار مقاومت یمن کند. در پاسخ به این درخواست تهران از استقلال متحدان خود در منطقه دفاع و تصمیم‌گیری درباره آینده امنیت دریای سرخ را به اراده یمنی‌ها واگذار کرد.
تداوم عملیات ضداسرائیلی ارتش ملی یمن در دریای سرخ سبب شد تا نهایتاً قطعنامه ضد یمنی آمریکا- ژاپن به تصویب شورای امنیت برسد. در این قطعنامه «سیاسی» ضمن تکرار برخی ادعاهای بی‌اساس در خصوص حمایت تسلیحاتی ایران از مقاومت یمن (به شکل غیرمستقیم)، از ارتش ملی یمن خواسته شده است تا فوراً روند حملات به کشتی‌ها در دریای سرخ متوقف شود. این قطعنامه با ۱۱ رأی موافق و ۴ رأی ممتنع چین، روسیه، الجزایر و موزامبیک به تصویب رسید.
خنجر یمنی در حمایت از آرمان فلسطین
روز پنج‌شنبه یازدهم ژانویه مرکز فرماندهی ایالات متحده موسوم به سنتکام به انتشار بیانیه‌ای از شلیک بالستیک ضدکشتی به سمت خطوط کشتی‌رانی در خلیج عدن خبر داد. براساس برآوردهای صورت گرفته از سوی مرکز تجاری دریایی انگلیس این رخداد بیست‌وهفتمین حمله مقاومت به کشتی‌های وابسته به رژیم صهیونیستی از نوزدهم نوامبر تاکنون بوده است.
تنها چند ساعت پیش از آغاز حمله ائتلاف آمریکایی به اهداف راهبردی در یمن، روزنامه «تایمز بریتانیا» آغاز حملات انگلیس و آمریکا علیه مقاومت یمن را قریب الوقوع دانسته بود. به فاصله چند ساعت روزنامه «دیلی تلگراف» از توافق لندن- واشنگتن برای پاسخ به اقدامات یمن در دریای سرخ خبر داد. روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» هدف اصلی اقدام نظامی آمریکا و انگلیس علیه یمن را محدود کردن امکان عملیاتی صنعا برای هدف قرار دادن کشتی‌ها در دریای سرخ، بدون تحریک بیشتر برای تشدید تنش‌ها در منطقه عنوان کرد.
پس از افزایش گمانه‌زنی‌ها در خصوص حمله ائتلاف آمریکایی به یمن، عبدالسلام جحاف عضو شورای سیاسی جنبش انصارالله یمن در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «اجازه دهید آمریکا وارد حملات علیه ما شود؛ پاسخ یمنی‌ها بیش از آنچه آنها انتظار دارند خواهد بود و هرگونه حمله به یمن بی‌پاسخ نخواهد ماند؛ همان طور که فرمانده معظم کل قوا (بدرالدین الحوثی) فرمودند که هر تجاوز آمریکا به یمن بدون پاسخ نخواهد ماند.» محمد عبدالسلام رئیس هیأت مذاکره کننده صنعا نیز از ادامه حمله به کشتی‌های اسرائیلی خبر داد. وی با اشاره به عدم تهدید یمن برای کشتی‌های بین‌المللی در دریای سرخ و دریای عرب، اقدام آمریکا و انگلیس را نوعی حماقت توصیف کرد که تأثیری در اراده یمنی‌ها برای حمایت از فلسطین و غزه نخواهد گذاشت.
دیگران درباره حمله ائتلاف آمریکایی به یمن چه گفتند؟
در ساعات ابتدایی تجاوز آمریکا- انگلیس به نقاط مختلف یمن، العمید یحیی سریع سخنگوی رسمی نیروهای مسلح یمن اقدام به انتشار بخشی از سخنان عبدالملک بدر الدین الحوثی در خصوص حمله آمریکا- انگلیس به یمن کرد. نکته کلیدی در سخنان رهبر مقاومت یمن، پاسخ حتمی صنعا به تجاوزات آمریکا و در عین حال توصیه ایشان به کشورهای عربی برای عدم پیوستن به ائتلاف آمریکایی- انگلیسی در دریای سرخ بود.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران دقایقی پس از حملات آمریکا و انگلیس به یمن گفت: «حملات نظامی بامداد امروز آمریکا و انگلیس به چند شهر یمن را شدیداً محکوم می‌کنیم و آن را اقدامی خودسرانه، نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی یمن و نقض قوانین و مقررات و حقوق بین‌الملل می‌دانیم.» وی در ادامه افزود: «این حملات خودسرانه نتیجه‌ای جز دامن زدن به ناامنی و بی‌ثباتی در منطقه نخواهد داشت؛ از جامعه جهانی می‌خواهیم با واکنش‌ها و اقدامات مسئولانه، از گسترش دامنه‌های جنگ، بی‌ثباتی و ناامنی در منطقه جلوگیری نمایند.»
جنبش مجاهدان فلسطینی با انتشار بیانیه‌ای از ملت، دولت و ارتش یمن حمایت و قدردانی کردند. در این بیانیه آمده است: «ما حملات آمریکایی به یمن را همچون حمله به کل جهان اسلام و کشورهای عربی می‌دانیم و آن را محکوم و اعلام می‌کنیم. یمن بهای مواضع شرافتمندانه، اخلاقی و انسانی خود را در حمایت از غزه به نیابت از همه ملت‌های مسلمان پرداخت می‌کند.»
حزب الله لبنان نیز که درگیر نبردی هدفمند و پیچیده با ارتش اسرائیل در «جبهه شمالی» است با انتشار بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن اقدام آمریکا، در پیامی خطاب به واشنگتن نوشت: «تجاوز علنی آمریکا و انگلیس به کشور دوست و برادر یمن را به شدت محکوم می‌کنیم. تجاوز آمریکا به یمن ثابت کرد که این کشور در همه جنایات رژیم صهیونیستی در غزه دست دارد.» مقاومت اسلامی عراق نیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کردده است که پس از حمله به یمن با هرآنچه در اختیار دارند به پایگاه‌های آمریکا در منطقه حمله خواهند کرد.
وزارت خارجه عربستان سعودی با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که ریاض عملیات نظامی در دریای سرخ و حملات هوایی در صنعا را دنبال می‌کند. ما تاکید می‌کنیم که امنیت و ثبات منطقه دریای سرخ باید حفظ شود و خواستار جلوگیری از تشدید تنش‌ها هستیم.
دستگاه وزارت خارجه روسیه پس از حمله ائتلاف آمریکایی به یمن، این افدام غرب را بی‌توجهی به قوانین بین‌المللی توصیف کرد. ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه درباره این حمله گفت: «حملات آمریکا به یمن نمونه دیگری از تحریف قطعنامه‌های شورای امنیت و بی‌توجهی کامل به قوانین بین‌المللی به بهانه تنش در منطقه است.» همچنین روسیه به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت درخواست تشکیل جلسه فوری این نهاد بین المللی را داد.
سخنگوی وزارت خارجه چین نیز با ابراز نگرانی در خصوص تحولات جاری در دریای سرخ گفت: «ما نمی‌خواهیم شاهد تشدید تنش در منطقه دریای سرخ باشیم زیرا این امر بر تجارت جهانی تأثیر منفی می‌گذارد؛ دریای سرخ یک منطقه ترانزیتی مهم است و ما امیدواریم که همه طرف‌ها بتوانند خویشتن داری کرده و نقشی مسئولانه در حفظ امنیت منطقه ایفا کنند؛ آماده ادامه تماس‌ها با همه طرف‌ها برای آرام کردن اوضاع در دریای سرخ هستیم.»
پاسخ مقاومت یمن به متجاوزان غربی
مهم‌ترین چالش متجاوزان آمریکایی و انگلیسی در حمله یمن رسیدن به نقطه تعادل برای مهار حملات ارتش ملی یمن در دریای سرخ و جلوگیری از گسترش دامنه جنگ به سایر نقاط خاورمیانه عربی است. پیش از حمله بامداد جمعه دوازدهم ژانویه، صنعا از پاسخ حتمی به تجاوزات واشنگتن- لندن خبر داده بود. همچنین دولت نجات ملی یمن به عربستان سعودی، امارات و قطر هشدار داده است که اگر آسمان خود را برای پرواز جنگنده‌های آمریکایی باز کنند این عمل به مثابه اعلام جنگ به یمن خواهد بود. تنها دقایقی پس از حمله ائتلاف آمریکایی- انگلیسی به یمن، نیروهای مسلح این کشور در چند موج مختلف ناوهای جنگی رژیم صهیونیستی و کشورهای غربی را در محدوده دریای سرخ هدف قرار دادند. برخی گزارش‌های غیر رسمی حاکی از آسیب جدی به یکی از ناوهای آمریکا در دریای سرخ است.
مقاومت یمن به بهره مندی از انواع موشک‌های باستیک- کروز و در عین حال انواع پهپادهای عملیاتی انحاری این امکان را دارد تا تمام پایگاه‌های آمریکا را در منطقه خلیج فارس، شرق عربی و شاخ آفریقا را حداقل تا شعاع ۲ هزار کیلومتری هدف قرار دهد. کارشناسان مسائل نظامی معتقدند با توجه به مشارکت منامه در ائتلاف آمریکایی این امکان وجود دارد که زرادخانه موشکی انصارالله مرکز فرماندهی ناوگان پنجم آمریکا را در بحرین هدف حملات ترکیبی خود قرار دهد. نکته قابل تأمل آماده باش سیستم‌های پدافندی رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی و امارات عربی متحده تنها دقایقی پس از حمله کشورهای غربی به یمن است. متحدان آمریکا در منطقه از بیم پاسخ احتمالی صنعا در حالت آماده باش قرار گرفتند و از طریق برفراری تماس با طرفین منازعه به دنبال کنترل دامنه تنش در منطقه هستند.
بهره سخن
پس از اتمام موج نخست حملات موشکی ائتلاف آمریکایی به اهداف نظامی وابسته به ارتش ملی یمن؛ صنعا اعلام کرد که حمله اخیر آمریکا و انگلیس به این کشور سبب توقف حمایت مقاومت از غزه نخواهد شد. مقاومت یمن اعلام کرده است که حتی اگر مورد حمله اتمی قرار بگیرند تا پایان جنگ غزه به مسدود کردن مسیر کشتی‌های اسرائیلی ادامه خواهند داد. واشنگتن هم‌زمان با حمله به اهداف نظامی در یمن، از طریق کانال‌های میانجی این پیام را ارسال کرده است که این کشور هیچ برنامه‌ای برای توسعه دامنه تنش‌ها با یمن ندارد و تنها خواستار توقف عملیات انصارالله در محدوده دریای سرخ است. به نظر می‌رسد کشورهای غربی از دشوار نبرد با نیروهای نامتقارن یمن در شمال اقیانوس هند و خطرات گسترش دامنه این جنگ برای تجارت جهانی آگاه هستند. پس از حمله ائتلاف آمریکایی به یمن قیمت نفت بیش از ۲.۵ درصد افزایش یافت. برخی تحلیلگران معتقدند واشنگتن قصد دارد تا از طریق حمله به اهداف نظامی در یمن جلوی حمایت این کشور عربی از باریکه غزه را بگیرد اما مقاومت یمن ثابت کرده است تا عقب نشینی کامل ارتش رژیم صهیونیستی، عملیات علیه منافع تل‌آویو و کشورهای غربی را در محدوده دریای سرخ، تنگه باب المندب و خلیج عدن متوقف نخواهد کرد.
منبع: مهر
