از مشکلات امروز، نبودروایت قرآنی از جامعه است
به گزارش خبرنگار مهر، نشست هم‌افزایی دستگاه‌های قرآنی کشور پیرامون رمضان المبارک ۱۴۰۲ به میزبانی سازمان تبلیغات اسلامی روز سه‌شنبه ۲۶ بهمن ۱۴۰۱ برگزار شد.
در ابتدای این جلسه حجت الاسلام تقی‌زاده رئیس سازمان دارالقرآن الکریم ضمن خوش‌آمدگویی بر لزوم هم‌افزایی دستگاه‌های قرآنی کشور به خصوص در ماه مبارک رمضان که بهار قرآن است تأکید کردند و با اشاره به اهمیت جهاد تبیین در شرایط این روزهای انقلاب، اضافه نمودند: «مقام معظم رهبری در بیانات ۳۰ سال رهبری خود مطالب بسیار روشنی در امور قرآنی بیان کرده‌اند که می‌تواند محور این هم‌افزایی‌ها قرار گیرد و ما در سازمان دارالقرآن الکریم سند بیانات ایشان را تدوین نموده‌ایم.»
در ادامه حجت الاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی ضمن خوش‌آمدگویی نسبت به جایگاه این جلسه گفت: سطوحی از هم‌افزایی مثل سیاستگذاری کلان و … جایگاهش اینجا نیست و در شورای توسعه فرهنگ قرآنی پیگیری می‌شود. محور بحث و هم‌افزایی در این جلسه در مورد برنامه‌ها و ایده‌های عملیاتی مورد نظر دستگاه‌ها در ماه مبارک رمضان است. باید همم مؤمنانه را تجمیع کنیم و باید از زمان باقیمانده استفاده کنیم و سوی برنامه‌هایمان را قدری به هم نزدیک کنیم تا برکت و آثار این هم‌افزایی مشهود شود. البته قطعاً به دلیل اقتضائات مخاطبین و محیط‌های مختلف با هم فرق می‌کند نمی‌توان انتظار داشت همه برنامه‌ها یکسان شود و این طبیعی است. هم‌افزایی و هدف‌گذاری در نقاط کانونی از شلخته‌کاری جلوگیری خواهد کرد.
وی در ادامه با تأکید بر تأثیر شرایط این روز انقلاب و تأکیدات مکرر حضرت آقا در مورد جهاد تبیین بر عملیات‌های قرآنی، افزود: سازمان دارالقرآن الکریم همت خود را بر هم‌افزایی همه دستگاه‌ها برای استفاده از ظرفیت‌های فراوان قرآنی قرار داده است و شما هم به این سازمان همین نگاه هم‌افزایی را داشته باشید.
در این نشست که با هدف هم‌افزایی دستگاه‌های قرآنی کشور در رمضان المبارک ۱۴۰۲ برگزار شد، مسئولین دستگاه‌های یادشده به ارائه‌ی گزارشی از برنامه‌های پیش‌رو در ماه مبارک رمضان پرداخت و بر تشریک مساعی جهت کیفی‌تر شدن برنامه‌ها تأکید نمودند.
احیای جلسات خانگی یکی از راهبردی‌ترین اقدامات است
حجت الاسلام قاسمیان، عضو هیئت امنای سازمان دارالقرآن الکریم با تأکید بر برگزاری کرسی‌های تلاوت قرآن اضافه کرد: الحمدلله امروز ایران در قرائت قرآن کریم، مصر را جا گذاشته است و این سرمایه بزرگی است که باید قدر دانست. وی در ادامه با تأکید بر کنار گذاشتن تعارف در بحث جهاد تبیین قرآنی گفتند: «قرآن کتاب اخلاقی است یا کتاب انقلاب است؟ این سرتیتر مهم است. تأکیدات مکرر آقا به انس و قرائت قرآن در راستای تبیین قرآنی است.
وی با بیان اینکه در قرآن کریم سنن و قواعد اجتماعی فراوانی بیان شده است که جایی بیان نمی‌شود، افزود: قرآن با یک کتاب اخلاقی اشتباه گرفته شده است. در حالی که قرآن وسط میدان است. در زمینه‌های حکمرانی و درگیری با کفار کم کاری شده است. چرا و اجتنبوا الطاغوت قرآن جدی گرفته نمی‌شود؟ از معدود افرادی که این بحث‌ها را بیان می‌کنند خود حضرت آقا هستند ولی کسی امتداد نمی‌دهد این بحث‌ها را. متأسفانه کرسی‌های تفسیر ما و صداوسیمای ما خالی از این بحث‌ها است. در زمان رسول الله تا یک جنگی اتفاق می‌افتاد، روایت دسته اول آن را قرآن بیان می‌کرده است. باید سنگ بنای همچین رویکردی نسبت به قرآن را گذاشت. وقتی این آیات قرآن به گوش مردم و نخبگان بخورد تحولی ایجاد خواهد کرد و در صداوسیما هم این بحث‌ها مشتری خود را دارند. البته حتماً بیان این بحث‌ها و این‌طور تبیین‌ها هم باعث شروع مخالفت‌ها و درگیری‌هایی خواهد شد و این مسیر نیازمند پرداخت هزینه است. می‌توان در صداوسیما و نمایشگاه قرآن و … برنامه‌هایی به حکمرانی قرآنی اختصاص داد.
وی با تأکید بر توسعه جلسات خانگی قرآن کریم به حدیث شریف نبوی اشاره کرد و گفت: پیامبر در روایت نَوِّرُوا بُیُوتَکُمْ بِتِلاَوَهِ اَلْقُرْآنِ وَ لاَ تَتَّخِذُوهَا قُبُوراً کَمَا فَعَلَتِ اَلْیَهُودُ وَ اَلنَّصَارَی صَلَّوْا فِی اَلْبِیَعِ وَ اَلْکَنَائِسِ وَ عَطَّلُوا بُیُوتَهُمْ فَإِنَّ اَلْبَیْتَ إِذَا کَثُرَ فِیهِ تِلاَوَهُ اَلْقُرْآنِ کَثُرَ خَیْرُهُ وَ أُمْتِعَ أَهْلُهُ وَ أَضَاءَ لِأَهْلِ اَلسَّمَاءِ کَمَا تُضِیءُ نُجُومُ اَلسَّمَاءِ لِأَهْلِ اَلدُّنْیَا ما را از کاری که یهود و نصاری کردند و خانه‌ها را از عبادت خالی کردند نهی نمودند و احیای جلسات خانگی یکی از راهبردی‌ترین اقدامات است.
در ادامه معاف، معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد اسلامی در ادامه با تأکید بر جهاد تبیین با رویکرد قرآنی اضافه کرد: جهاد تبیین یک جهاد است و حرکت دارد. رویداد روی می‌دهد و رخداد رخ می‌دهد ولی روایت نمی‌شود. این مشکل چندساله ما است که روایت با ابزار هنر و رسانه انجام نمی‌گیرد. سَنُریهِمْ آیاتِنا فِی الْآفاقِ وَ فی أَنْفُسِهِمْ حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَق این آیه وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات است. وظیفه ما تبیین و روایتگری قرآنی است. همین معجزه راهپیمایی ۲۲ بهمن را می‌توان با قرآن روایتگری کرد. دقیقاً تمام کلان مسائل جمهوری اسلامی را می‌توان در قرآن پیگیری کرد و راه‌حل‌های قرآنی را تبیین کرد. جهاد تبیین اولویت قطعی بدیهی ضروری است. اولویت و تمرکز را امسال روی جهاد تبیین قرآنی بگذاریم.
وی در ادامه با اشاره به ظرفیت نمایشگاه بین‌المللی و مسابقات بین‌المللی قرآن کریم افزود: بزرگترین محفل جزء‌خوانی در دنیا را با همکاری آموزش پرورش می‌توانیم برگزار کنیم. بزرگترین محفل قرآنی اساتید دانشگاه قرآن در دانشگاه شریف را می‌توانیم برگزار کنیم. این برنامه‌های میلیونی تودگانی که مانور دینداری مردم است و مورد تأکید و تشویق آقا بوده است.
وی با اشاره به راه‌اندازی فرهنگسراها در سال‌های گذشته و ضربه این تصمیم به مساجد بر احیای جلسات خانگی و جلسات قرآن در مساجد تأکید کرد.
استاد خواجوی با بیان مشکل اصلی در کشور که عبارت است از مهجوریت و جایگاه پیدا نکردن قرآن کریم در بین مرد، اضافه کرد: مردم کاری با قرآن ندارند. چه طور می‌توان جایگاه قرآن را در بین مردم به جایگاه خودش ارتقاء داد و تمایلی برای مردم ایجاد کرد؟ بعد از این بحث در جهاد تبیین باید اولویت‌ها برای ماه مبارک رمضان مشخص شود. شیوه‌های هنری باید احصاء شود و به ظرفیت و اقتضائات مخاطبین دقت شود. تنها روایت کردن مسأله را حل نمی‌کند و مشکل خیلی از مردم با وضع موجود است. ما نیاز به جهاد عملی دستگاه‌های حاکمیتی برای اقامه عدالت اجتماعی و اقتصادی هستیم و آن وقت جهاد تبیین هم جوابگو خواهد بود. در جهاد نباید عمل مسؤولین را فراموش کنیم.
در حوزه کودک و نوجوانان ما کتاب قرآنی تبیینی و داستانی خیلی کم داریم
باقرزاده از آموزش و پرورش ضمن اشاره به ضعف فعالیت‌های آموزش و پرورش در حوزه انس و فراگیری قرآن بیان کرد: امسال تسهیل خواندن قرآن و انس گرفتن با قرآن جزء اولویت‌های آموزش پرورش است. ما حدود ۲ هزار مدرسه شبانه‌روزی داریم که ظرفیت بسیار بزرگی برای ایجاد انس با قرآن است که مغفول مانده است. ما ۷۰۰ دارالقران داریم که عمدتاً ساختمان مستقل دارند ولی حدود ۱۰۰ دارالقرآن تعطیل هستند که می‌توانیم از نظر محتوایی واگذار کنیم. تا مربی و معلم ما آن تحول و انس و فراگیری قرآن برایش اتفاق نیفتد، برای دانش‌آموزان هم اتفاقی نخواهد افتاد. ما امسال در طرح اتقان معلمان قرآن را تحت آموزش روخوانی و روانخوانی قرآن قرار دادیم. در ۵ استان شروع شده است و هدف ما این است که خود معلمان ابتدایی قرآن بخوانند. در حوزه کودک و نوجوانان ما کتاب قرآنی تبیینی و داستانی خیلی کم داریم. تجربه بازی هیس‌طوری تجربه بسیار موفقی بود که تا امروز ۳۸۵ هزار دانش‌اموز وارد این بازی شده‌اند و باید برای قرآن هم همچین کاری کرد. دوره تبیینی را می‌توان برای مدیران و معلمان (۸۵۰ هزار نفر) به صورت اختیاری برگزار کنیم.
در ادامه حجت الاسلام حسینی مسئول جامعه فرهنگی قرآنی عصر، با تأکید بر تعریف یک موطن برای هم افزایی فعالیت‌های قرآنی اضافه کرد: امروز محتوای جهاد تبیین باید از لوله‌کشی جلسات خانگی قرآن که چند سال است در میدان تشکیل شده است به دست مردم برسد. در پویش گسترده سال گذشته با نام ستاره‌های زمین دنبال این بودیم که جا بیاندازیم که می‌شود قرآن خواند. ما از محافل خانگی و مساجد غفلت کرده‌ایم که باید اینجا را تقویت کنیم. امسال هم در برنامه‌های تلویزیونی ستاره‌های زمین این مسیر را پیگیری خواهیم کرد.
در ادامه جناب شکری، مدیرکل طرح و برنامه سازمان دارالقرآن بر تداوم این جلسات تأکید کرد و افزود: مهم چگونگی هم‌افزایی است و کسی در لزومش بحث ندارد. یکی از مهمترین ارکان این هم‌افزایی اقدام زودهنگام و به موقع است. می‌توان محور هم‌افزایی در ماه مبارک امسال را بر هماهنگی محتوایی گذاشت و نه قالب‌ها! در بحث‌های تبیینی حتماً باید بحث‌های مستند و مستدل استفاده گردد. حتماً در این حوزه باید آسیب‌شناسی دقیقی صورت گیرد تا بتوان از روش‌های مختلف تبیین مؤثر را انجام داد. مثلث سه‌گانه قرآن، هنر و رسانه حتماً باید دیده شود. جذابیت‌های هنری بسیار راهگشا است. باید اقشار ویژه مثل معلمان را مورد توجه جدی قرار دهیم.
حجت الاسلام زارع، از سازمان فرهنک و ارتباطات با توجه دادن به ۱۴ میلیون ایرانی خارج از کشور گفتند: ما در خارج از کشور در دو مقطع محرم و ماه مبارک می‌توانیم برای ایرانیان خارج از کشور دسترسی پیدا کنیم. ما برای این مخاطبین نیازمند یاری سایر دستگاه‌ها در بحث تولید محتوا و محصولات جدید قرآنی و به ویژه هنری هستیم. ما محتوای قرآنی به زبان‌های خارجی بسیار کم داریم.
اجرای برنامه‌های قرآنی با محوریت سوره «محمد»
حجت الاسلام تقی‌زاده رئیس سازمان دارالقرآن با پیشنهاد ادامه این نشست با میزبانی سایر دستگاه‌های قرآنی، افزود: طی مباحثاتی که در سازمان ما انجام شد سوره محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله یکی از بهترین سوره‌های متناسب با شرایط این روزهای انقلاب است که سرشار از امیدآفرینی و روایت درست از شرایط امروز است که می‌تواند محور بسیاری از اقدامات قرآنی قرار گیرد. همچنین کتابی با عنوان تبیان با تبیین با محوریت ۳۰ جزء قران کریم و با رویکرد جهاد تبیین نیز در حال تدوین است که می‌تواند محتوای بسیاری از محافل و کرسی‌ها و جلسات قرآنی در ماه مبارک رمضان قرار گیرد.
در انتها حجت الاسلام قمی دسترسی به مخاطبان جدید را یکی از مهمترین اقدامات برای ماه مبارک اعلام کرد و افزود: اگر بتوانیم سر سوره محوری به توافق برسیم بسیار می‌تواند باعث هم افزایی شود. تا جای ممکن باید سمت و سوی سخنان و محتواها یکی باشد. هم باید روی کارهای محلی منطقه‌ای سرمایه‌گذاری کرد و هم کارهای بزرگ ملی! رهبر معظم انقلاب در بیانشان که فرمودند خانم‌های که ضعیف الحجاب هستند بر دهان دشمن زدند، یک روایت مؤمنانه مغفولی از جامعه و مردم بیان کردند. قرآن جامعه را برای خودش درست روایت می‌کند. یکی از مشکلات امروز ما در همین عدم روایت قرآنی از جامعه است. دشمن با هجمه رسانه‌ای روایت خودش را به جامعه القاء کرده است. خط قرمز هم افزایی ماه مبارک امسال نیست و این حرکت باید مستمر ادامه پیدا کند.
منبع: مهر
