صنایع و نیروگاه‌ها متهم اصلی افزایش ازن در هوای پایتخت
شینا انصاری در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهارداشت: امسال سه روز در تیرماه، یعنی هفتم و هشتم و پانزدهم، ازن به عنوان آلاینده شاخص هوای تهران مطرح شد و در یک مورد حتی از میزان استاندارد هم فراتر رفت و هوایی ناسالم برای گروه‌های حساس را رقم زد.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست افزود: این اتفاق معمولاً وقتی هوا گرم و آفتابی است رخ می‌دهد و تابش خورشید می‌تواند عامل اصلی تولید ازن باشد. البته کماکان آلاینده اصلی هوای تهران ذرات معلق و به ویژه ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون هستند.
وی یادآوری کرد: اوایل دهه ۸۰ پارامتر شاخص شهر تهران گاز مونو اکسید کربن بود. کارگروه کاهش آلودگی هوای تهران تشکیل شد و بحث استانداردهای حداقلی برای یوروها که استاندارد یورو ۲ بود مطرح شد. این موارد و همچنین ارتقای سوخت مصرفی خودروها و روند پایش‌ها منجر به آن شد که می‌بینیم دیگر در شهر تهران آلاینده معیار مونواکسید کربن نیست و جای خود را به ذرات معلق داده است.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر تاکید کرد: به موازات این روند ما ایستگاه‌های پایش خود را توسعه دادیم و به ویژه اوایل دهه ۹۰ رشد خوبی در تعداد ایستگاه‌ها و به ویژه آنالایزرهای ذرات معلق کمتر از ۲/۵ داشتیم و الان حدود ۲۹ ایستگاه پایش کیفی هوا در استان تهران وجود دارد. هنوز هم آلاینده شاخص ما آلاینده ذرات معلق است که در فصل زمستان منابع آن عمدتا از منابع متحرک و ثابت تولید می‌شود و در فصل گرما که گرد و غبار داخلی و خارجی را داریم.
انصاری تصریح کرد: این موضوع که آلاینده شاخص ازن بشود به ندرت اتفاق می‌افتد و به ویژه اینکه بالاتر از حد استاندارد بشود کمتر بوده است اما حتی ازن با میزان پایین هم می‌تواند باعث بروز عوارضی بر سلامتی شود. به‌خصوص برای گروه‌های حساس جامعه، سالمندان و به ویژه کودکان می‌تواند مشکل‌ساز باشد و کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای به ویژه بیماری‌های قلبی و ریوی دارند بیشتر در معرض خطر هستند. گزارش سازمان جهانی بهداشت هم اعلام کرده که ازن منجر به انواع مشکلات سلامتی می‌شود و در این مواقع باید تلاش شود در شرایط افزایش ازن که اغلب در اواسط روز است از حضور در فضای باز خودداری شود چرا که باعث تشدید آسم، بیماری‌های ریوی و تشدید بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود.
وی درباره نحوه تولید این آلاینده توضیح داد: گاز ازن اکسیدکننده بسیار قوی است که حد استاندارد آن ۱۲۵ هزارم قسمت در میلیون در حجم هواست اما ازن به عنوان آلاینده ثانویه مطرح است که در اثر واکنش‌های فوتوشیمیایی تولید می‌شود یعنی ما منبعی که ازن تولید کند نداریم. در این دو سه روزی که این اتفاق افتاده میزان دی اکسید نیتروژن بالا بوده، شدت نور هم بالا بوده و این شرایط منجر به تولید ازن شده است و در روز هشتم تیرماه شاخص آن به ۱۲۸ رسیده است.
مدیرکل دفتر پایش فراگیر افزود: آنچه اکنون باید دنبال آن باشیم منابع تولید کننده اکسیدهای نیتروژن است که می‌تواند صنایع و کارخانجات یا نیروگاه‌های با سوخت نامناسب باشد به نوعی که منجر به تولید اکسیدهای بیشتر شود. اگر دقت کرده باشید در این روزها دی اکسید نیتروژن هم در این روزها بالا بوده و شرایط آب و هوایی و تابش نور خورشید هم به نوعی بوده که در کنار هم ازن سطح زمین را افزایش داده است.
انصاری تصریح کرد: با توجه به اینکه ازن آلاینده ثانویه است برای مهار ازن در واقع باید به دنبال آلاینده‌هایی باشیم که امکان تولید ازن دارند. هفته گذشته که ازن بالا رفت از نیروگاه‌های کشور پیگیری کردیم تا ببینیم آیا سوختشان تغییر کرده و از مازوت استفاده کرده‌اند یا خیر؟ در چنین شرایطی باید دنبال این باشیم که منابع منتشر کننده اکسیدهای نیتروژن یعنی نیروگاه‌هایی که با سوخت مازوت کار کنند یا کارخانه‌هایی که خروجی فرایندشان این آلاینده باشد را کنترل بکنیم چرا که این اکسیدها در شرایط تابش شدید نور خورشید منجر به تولید ازن می‌شوند.
منبع: مهر
