چالش‌های سریال‌سازی در سایه «کرونا»/ نظارت‌ها بیشتر شده است؟

مهدی آذرپندار مدیرگروه فیلم و سریال شبکه سه سیما در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اینکه چقدر نظارت‌ها بر تولیدات نمایشی در شرایط کرونایی افزایش داده شده است؟ بیان کرد: حضور پزشک، فراهم کردن مواد بهداشتی، انجام تب سنجی و… از جمله مواردی است که در پروژه‌ها رعایت می‌شود تا اتفاق ناخوشایندی گریبانگیر پروژه‌ها نشود.

وی در ادامه به شرایط کار در ابتدای شیوع کرونا اشاره کرد و گفت: واقعیت این است که ما انواع و اقسام اتفاقات را در این چند ماه تجربه کردیم؛ از اسفند ماه در اوج روزهای استرس کرونا که سریال‌های نوروزی باید به آنتن می‌رسید و نمی‌شد تعطیل شود تا جا به جایی برخی سریال‌ها مثل «سرباز» که سریال رمضانی نبود و چون سریال ویژه ماه مبارک به آنتن نرسید، بنا به اقتضائاتی روی آنتن رفت تا خیلی از سریال‌هایی که تازه شروع شدند و ما روی مراقبت‌ها و پروتکل‌های بهداشتی آن‌ها تاکید داشتیم.

آذرپندار با اشاره به مشکلاتی هم که برایشان پیش آمده است، گفت: در همان ایام شروع کرونا بازیگری داشتیم که ۱۵ روز جلوی دوربین سریالی رفته و بعد با اعلام خبر ورود کرونا به ایران و فراگیری آن در اسفند ماه، به دلیل ترس و نگرانی دیگر جلوی دوربین حاضر نشد و به پروژه ضرر مالی شدیدی زده است.

آن‌ها که انصراف دادند، حالا مشغول کارند!

وی ادامه داد: آن زمان افراد تصور می‌کردند کرونا بعد از مدتی تمام می‌شود و از حضور در پروژه‌ها انصراف می‌دادند تا این مدت به‌زعم خودشان کوتاه را ایمن باشند، اما الان همان فرد که دیده ماجرا ادامه دارد، در حال بازی در سریال دیگری است. ما هم در آن موقعیت چون خیلی‌ها نگران بودند. فشاری به چنین افرادی نیاوردیم. هرچند همان ۱۵ روز تاخیری که در روند سریال رخ داد، باعث شد ما حدود ۱۰ روز سریال تکراری پخش کنیم.

آذرپندار درباره پخش سریال‌های تکراری عنوان کرد: با توجه به دو سه ماه توقفی که در ابتدای سال به دلیل شیوع کرونا رخ داد، برخی سریال‌ها به زمان پخش خود نرسیدند و هر سه شبکه تقریباً در اواسط تابستان مجبور شدند که سریال تکراری پخش کنند و همه به یک باره انتقاد کردند که تلویزیون دستش خالی شده است. از همین انتقادات هم مشخص می‌شود برخی که می‌گویند تولیدات را در ایام پیک متوقف کنید و به جای آن سریال‌های پربیننده و محبوب قدیمی را پخش کنید، چقدر در اشتباه هستند. واقعیت این است که مردم دوست ندارند در باکس اصلی سریال تکراری ببینند.

با توجه به دو سه ماه توقفی که در ابتدای سال به دلیل شیوع کرونا رخ داد، برخی سریال‌ها به زمان پخش خود نرسیدند و هر سه شبکه تقریباً در اواسط تابستان مجبور شدند که سریال تکراری پخش کنند و همه به یک باره انتقاد کردند که تلویزیون دستش خالی شده است وی در واکنش به اینکه برخی مقایسه‌ها بین سریال‌های تکراری و تولیدات جدید و اولویت بخشی به تکراری‌ها برای تاکید روی کیفیت پایین آثار جدید است، گفت: برخی انتقادات مطرح شده فارغ از بحث کیفیت روی خود پخش سریال‌های تکراری تاکید داشت که بیشتر در زمانی بود که انتظار داشتند تولیدات متوقف شود و می‌گفتند سریال‌های تکراری چه بسا پرمخاطب‌تر هم هست که البته بارها ثابت شده گزاره اشتباهی است و تاکید می‌کنم مخاطب تلویزیون دوست ندارد از شبکه‌های اصلی در باکس اصلی سریال تکراری تماشا کند.

آذرپندار درباره اینکه چقدر پروژه‌ها تحت فشار هستند تا به آنتن برسند، گفت: با اینکه آنتن گاهی به دلیل توقف سریال‌ها تهدید شده است، اما ترجیح داده‌ایم همه چیز طبق شرایط بهداشتی جلو برود. ما کاری داشته‌ایم که در چند روز آخر تصویربرداری، به علت ابتلای کارگردانش به کرونا مجبور شده‌ایم کارگردان دیگری بیاوریم تا سلامت عوامل تهدید نشود. یا سریالی که آهنگسازش دقیقاً مقارن با پخش سریال مبتلا به کرونا شده و ما هم برای آسایش او هنگام بیماری تصمیم گرفتیم این آهنگساز را درگیر نکنیم و از موسیقی‌های انتخابی بهره بگیریم.

وی با اشاره به درخواست‌ها نسبت به تعطیلی پروژه‌ها عنوان کرد: دوستانی که راحت بیانیه می‌دهند، بدانند این بیانیه‌هایی که منتشر می‌کنند لزوماً آن چیزی نیست که مردم می‌خواهند. مردمی که عمده سرگرمی‌های شان را از دست داده‌اند، دوست دارند آنتن حرف و سرگرمی جدیدی برای گفتن داشته باشد.

آذرپندار با اشاره به یک نگرانی دیگر اظهار کرد: این بیانیه‌ها حتی گاهی میان خود عوامل پشت دوربین سینما و تلویزیون هم خریدار ندارد. چون یک نگرانی جدی این روزهای عوامل سینما و تلویزیون بحث معیشت است و اتفاقاً خود اینها از تعطیلی پروژه‌ها نگرانند و مشتاقانه پیگیر هستند پروژه‌ها در حال تولید باشند. درست است که این افراد مثل برخی دیگر که کارشان تعطیلی بردار نیست، جانشان را به دستشان گرفته‌اند، اما دغدغه خودشان هم هست. بالاخره با کم شدن تولیدات سینمایی، معیشت خیلی‌ها در معرض خطر قرار گرفته و باید به این نکته توجه کرد.

تهیه‌کنندگان سخت پیگیر رعایت پروتکل‌ها هستند

وی درباره اینکه چقدر روی رعایت ملاحظات بهداشتی نظارت و سخت‌گیری وجود دارد، گفت: طبیعتاً ما نمی‌توانیم دائم پروژه‌ها را چک کنیم، ولی در گفتگوهایی که با تهیه‌کنندگان داریم این موارد مطرح می‌شود. از طرفی تعطیلی‌ها کار را به جهت هزینه‌ای سخت می‌کند و اتفاقاً خیلی از تهیه کنندگان خودشان سخت پیگیر هستند که این پروتکل‌ها رعایت شود و پروژه‌ها متوقف نشود. البته ممکن است در این میان قصوری هم رخ دهد، ولی تلاششان بر این است که پروتکل‌ها با جدیت رعایت شود و برای عوامل مشکلی پیش نیاید.

ما هر زمان که متوجه شدیم یک نفر در پروژه‌ای مبتلا شده است، از همه عوامل حتی نیروهای خدماتی فرعی سریال هم تست‌های معتبر گرفته‌ایم تا ابعاد ماجرا برای تصمیم‌گیری دقیق‌تر مشخص شود آذرپندار درباره اینکه ابلاغیه یا توصیه‌ای هم در این زمینه به پروژه‌ها صورت گرفته است یا خیر اضافه کرد: ما هر زمان که متوجه شدیم یک نفر در پروژه‌ای مبتلا شده است، از همه عوامل حتی نیروهای خدماتی فرعی سریال هم تست‌های معتبر گرفته‌ایم تا ابعاد ماجرا برای تصمیم‌گیری دقیق‌تر مشخص شود. چنانکه سریالی داشته‌ایم که تهیه کننده‌اش تا به حال سه بار مجبور شده از همه عوامل تست بگیرد که هزینه فراوانی را هم به سریال تحمیل می‌کند. حتی گاهی در شرایط خیلی اضطراری تن به تعطیلی هم داده‌ایم، اما این تعطیلی‌ها چند روزه و موقت است.

وی ادامه داد: دوستانی که منتقد هستند بگویند جایگزین چیست و چگونه می‌توان آنتن را پر نگه داشت و جوابگوی مردمی بود که جز رسانه ملی سرگرمی ایمن دیگری برایشان نمانده؟

مدیر گروه فیلم و سریال با اشاره به ابعاد دیگری از ماجرا یادآور شد: جالب است بدانید که گاهی ما با تغییر برنامه‌ریزی سریال‌ها، تغییراتی در پروژه‌ها اعمال می‌کنیم تا مثلاً در روزهای پیک کرونا، سکانس‌های شلوغ و پربازیگر نداشته باشیم و به گونه‌ای شرایط خلوت و ایمن باشد. اما در همین مسیر معمولاً با خود بازیگران چالش داریم و به توافق نمی‌رسیم. مثلاً چون می‌خواهند یک ماه دیگر سفر خارج از کشور بروند، حاضر نیستند فلان سکانس شلوغ به تعویق بیفتد. یا چون موعد قراردادشان سر آمده، قبول نمی‌کنند برای حفظ سلامتی خود و دیگران چند روزی بیشتر درگیر پروژه باشند.

وی ادامه داد: حتی پیش آمده است که کارگردانی اصرار داشته سکانسی از سریال را که مربوط به بیمارستان بوده، حتماً در بیمارستان واقعی بگیرد و ما باید او را جهت حفظ سلامتی عوامل سریال اقناع و از این کار منصرف کنیم. به هر حال هنرمندانی که با صداوسیما کار می‌کنند، به نوعی عائله رسانه ملی محسوب می‌شوند و ما نسبت به آنها تکلیف داریم.

تأثیر کرونا بر هزینه پروژه‌های در دست تولید

آذرپندار درباره اینکه هزینه تولیدات در شرایط کرونایی چقدر افزایش پیدا کرده است نیز توضیح داد: خوشبختانه در سیمافیلم یک کد ویژه برای هزینه‌های کرونایی تولیدات در نظر گرفته شده است که مربوط به هزینه فراهم کردن ماسک و دستکش و تست‌ها و مواردی از این قبیل است. البته باید گفت تاثیر مستقیم کرونا در افزایش هزینه‌ها به نسبت تاثیر غیرمستقیم آن ناچیز بوده است. البته که در این ایام و شرایط سخت اقتصادی هزینه‌ها به طور کل بالاست، ولی به طور مثال از نتایج غیرمستقیم کرونا، موارد مربوط به بهره گرفتن از بازیگرانی با سنین بالاتر است که در شرایط کرونایی آسیب‌پذیرتر از سایرین هستند و در نتیجه، دستمزدهایشان چند برابر شده است.

وی اضافه کرد: در بحث حمل و نقل هم این هزینه‌ها بیشتر شده است، چون قبلاً با یک ماشین سه نفر جا به جا می‌شدند و الان امکان این کار نیست. یا اگر سریالی در شهرستان تولید شود و مسئله اسکان وجود داشته باشد، حتماً باید برای هر نفر یک اتاق جداگانه گرفت. مراودات، غذا و… همه هزینه‌هایشان بالاتر رفته است و یا در برخی لوکیشن‌ها مثل همان بیمارستان نمی‌توان کار کرد و باید دکور ساخت. از همه مهم‌تر اینکه ساعت کار عوامل پایین آمده است و نمی‌توان خیلی به گروه فشار آورد. مثلاً اگر یک نفر سردرد داشته باشد، کسی ریسک نمی‌کند و او را راهی منزل می‌کنند و این باعث می‌شود خلل در کارها پیش بیاید که البته چاره‌ای هم نیست.

آذرپندار در پایان گفت: دائماً از طرف مرکز بهداشت صداوسیما به خود پروژه‌ها سر زده می‌شود و پیگیر نظارت بر پروژه‌ها هستند و اطمینان داشته باشید نه تنها به جهت اخلاقی و انسانی که وظیفه اول ماست، بلکه حتی به دلایل اقتصادی و برای جلوگیری از تعطیلی‌های پرهزینه، تهیه کنندگان تمام سعی خود را می‌کنند که با رعایت پروتکل‌ها، تولیدات شان با مشکل مواجه نشود.