چالش‌های تولید «تکثیر در اسارت»/ طبیعت برایمان پایان دیگری رقم زد
مهدی ایمانی شهمیری تهیه کننده و کارگردان مستند «تکثیر در اسارت» که نشان فیروزه و جایزه نقدی بهترین فیلم را برای تهیه کنندگی این مستند دریافت کرد، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه بیشتر در زمینه نگارش فیلمنامه و فضای داستانی فعالیت داشته است، گفت: این مستند داستان تکثیر یوزپلنگ آسیایی است که با کاهش جمعیت شان در خطر انقراض قرار گرفته‌اند و سازمان محیط زیست به تکثیر آن‌ها در محیط اسارت اقدام کرده است.
وی ضمن تاکید بر اینکه این اولین تجربه مستند حیات وحش او محسوب می‌شود، بیان کرد: اولین مستندم «پریزاد» بود که در جشنواره فیلم کوتاه حضور داشت و در جشنواره فیلم مستند «سینماحقیقت» نامزد بهترین کارگردانی و تدوین شد اما حوزه فعالیت‌های قبلی من با مستند حیات وحش متفاوت بود.
این مستند ساز ضمن ابراز علاقه خود به حوزه مستند حیات وحش یادآور شد: در این حوزه به طور خاص اخبار گربه سانان و داستان تکثیر در اسارت را دنبال می‌کردم تا اینکه متوجه شدم، قرار است «کوشکی» و «ایران» یوزپلنگ‌های ایرانی از تهران به سایت شاهرود در استان سمنان منتقل شوند، با توجه به اینکه خودم هم در این استان بودم احساس کردم فرصت مناسبی برای ادای دین به این حوزه است.
وی با اشاره به اینکه طرح ساخت این مستند را در سیمای مراکز استان‌ها تصویب کرده است، ادامه داد: بعد از تصویب طرح، به فیلمبرداری ها سرعت دادیم و با وجود سختی های دسترسی توانستیم تصاویر آرشیوی جمع آوری کنیم. تولید اثر دو الی سه سال زمان برد.
وی ضمن تبیین این موضوع که «تکثیر در اسارت»، تمام و کمال درباره یک گونه جانوری نیست و فرآیندی را به تصویر می‌کشد که انسان ها در آن درگیر هستند، گفت: بین حیوان‌ها، محیط بان‌ها و دامپزشک‌ها ارتباط خاصی وجود دارد و ما شاهد سختی که آدم ها و یوزپلنگ ها تجربه می‌کنند و تلاش جمعی انسان ها برای احیا و جلوگیری از انقراض یوزپلنگی که وضعیت مناسب ندارد، هستیم.
شهمیری با اشاره به این چالش که عدم پیش‌بینی زمان تکثیر در اسارت حیوان ها مشخص نبود، ادامه داد: ما نمی‌دانستیم که یوز ماده باردار است یا نه و به‌واسطه شرایط، امکان سونوگرافی هم وجود نداشت. همچنین در فیلمبرداری و تولید همیشه آینده برای ما مبهم بود و بعضا با خود می‌گفتیم اینجا پایان فیلم ما است، اما طبیعت برای ما پایان دیگری رقم می‌زدم و این مسئله تا مرگ آخرین توله یوز ادامه داشت و برای گروه تولید و تدوین مستند چالش ایجاد می‌کرد.
وی با اشاره به اینکه برایشان در تولید این فیلم فرش قرمز پهن نشده بود، یادآور شد: من فیلمساز مورد اعتمادی برای محیط زیست نبودم و با توجه به حواشی ایجاد شده پیرامون یوزها، ایجاد اعتماد سخت بود و بایکوت می‌شدم اما باید با اصرار و پیگیری جلو می‌رفتم و این موارد هزینه های قابل توجهی به ما وارد می‌کرد.
این کارگردان در پایان با اشاره به اینکه از سال ۱۴۰۱ به بعد مشکلات جدی فراوانی برای تولید این مستند وجود داشت، بیان کرد: اجازه نداشتیم به سایت محل نگهداری یوزها سر بزنیم به عنوان مثال یوز تلف شده بود و به ما خبر نمی‌دادند یا ۹۰ دقیقه قبل از سزارین ما را مطلع کردند و حتی در فاز نهایی دیگر اجازه همکاری به ما داده نشد.
مستند «تکثیر در اسارت» به بررسی ماجرای یوزهای ایرانی پرداخته و روایتگر چالش های تکثیر در اسارت است.
سایر عوامل این مستند عبارتند از تهیه کننده و کارگردان: مهدی ایمانی شهمیری، مدیر فیلمبرداری: مهدی آزادی (با تشکر از مهراد امین)، تدوین: صدرا شرق، مدیر تولید: امیر رضا صباغیان، مشاور کارگردان: محمدصادق اسماعیلی، صدا گذاری: محمدحسین ابراهیمی، صدابردار: سیدرضا حسینی نیا، آهنگساز: افشین عزیزی (با تشکر از آرش عزیزی)، مشاور زیست محیطی: مانی میرصادقی، پژوهش: امیررضا صباغیان، فرزانه امیریان، پرستو احمدی، مدیر برنامه ریزی: رامین زیارتی، تصحیح رنگ و نور و پوستر: محمد پهلوان، گفتار متن: مهدی ایمانی شهمیری، مترجم: بونای الخاص، زیرنویس: رضا تاریوردی.
منبع: مهر
