خوزستان زیر تیغ دیابت؛ 50 درصد مبتلایان به دیابت از بیماری خود بی‌اطلاع هستند/ توصیه به نگاه مدیران و مشارکت مردم در ارتقای سواد سلامت
مهردادشریفی اظهار کرد: در استان خوزستان، 20 درصد افراد بالای 30 سال به بیماری دیابت مبتلا هستند. دیابت یعنی دیالیز، یعنی تخت‌های بیمارستانی پر، یعنی قطع عضو. در بیمارستان رازی اهواز، دیابت دومین عامل قطع پای بیماران پس از حوادث ترافیکی است. این بیماری عامل نابینایی و افزایش 30 برابری احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی است.
به گزارش پایگاه خبری خو ۲۴ از اهواز، مهرداد شریفی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز در نشست قرارگاه رسانه‌ای و مطالبه‌گری پیشرفت خوزستان که با حضور جمعی از اصحاب رسانه برگزار شد، اظهار داشت: صادقانه خدمت کردن به این مملکت افتخار است و اگر مدیران بر مبنای فهم مدیریتی انتخاب شوند، بسیاری از مشکلات قابل حل خواهد بود.
شریفی با اشاره به نقش مرکز بهداشت در حوزه سلامت تصریح کرد: ما در این حوزه متولی هستیم نه تأمین‌کننده. اگر تمام زیرساخت‌های سلامت از صفر تا صد در اختیار مرکز بهداشت قرار گیرد، تنها 20 درصد نقش‌آفرینی خواهیم داشت و 80 درصد سلامت وابسته به همکاری بین‌بخشی است. دستگاه‌هایی مانند آب و فاضلاب، جهاد کشاورزی، اصناف، نیروی انتظامی، دستگاه قضایی، رسانه ملی و دانشگاه‌ها باید رسالت خود را در تأمین سلامت عمومی ایفا کنند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز بیان داشت: دو برنامه اصلی در حال اجرا داریم؛ یکی برنامه تحول شهری و دیگری بیمه روستاییان است؛ در حوزه مدیریت جمعیت روستایی و عشایری، حدود 500 هزار نفر در شهرهای زیر 20 هزار نفر تحت پوشش خدمات سطح یک قرار دارند. این خدمات با سه رویکرد کاهش هزینه‌های درمانی از جیب مردم، ارتقای کیفیت خدمات و دسترسی آسان به خدمات سلامت ارائه می‌شود.
وی افزود: در حال حاضر 734 خانه بهداشت روستایی با بیش از 1640 بهورز به صورت شبانه‌روزی فعال هستند. این خدمات از مناطق دورافتاده در حال ارائه است؛ همچنین 320 تیم سلامت شامل پزشک، ماما، کارشناسان بیماری‌ها، سلامت روان، تغذیه و محیط زیست در حوزه روستایی فعالیت دارند.
شریفی با اشاره به خدمات دارویی در مناطق روستایی اظهار کرد: دارو در این مناطق با تعرفه‌ای بسیار پایین‌تر از شهرها ارائه می‌شود. اگر دارویی در شهر 100 هزار تومان قیمت دارد، در مناطق روستایی با مراجعه به پزشک‌های طرف قرارداد بیمه سلامت، تنها 20 هزار تومان دریافت می‌شود. خدمات آزمایشگاهی و دندان‌پزشکی نیز با تعرفه 10 درصدی ارائه می‌شود.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز در رابطه با طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع خاطرنشان کرد: این طرح به زودی در حوزه روستایی آغاز خواهد شد. در این طرح، هزینه‌های خدمات سطح اول تا 10 درصد کاهش می‌یابد و اگر بیمار از سیستم ارجاع عبور کند، خدمات تخصصی و فوق تخصصی در سطح دوم و سوم به صورت رایگان ارائه خواهد شد.
وی ابراز داشت: برنامه تحول شهری نیز در حال اجراست. دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز جمعیتی بالغ بر 3 میلیون و 800 هزار نفر را تحت پوشش دارد و حدود 20 درصد باقی‌مانده تحت پوشش دانشگاه‌های دزفول، آبادان و شوشتر هستند. در این برنامه، هدف این است که به ازای هر 2500 نفر جمعیت، خدمات سلامت جامع و مؤثر ارائه شود.
شریفی در ادامه با اشاره به نقش مراقبان سلامت در استان اظهار داشت: امروز در استان خوزستان، جمعیت توسط مراقبان سلامت و تیم‌های تخصصی شامل پزشک، ماما و کارشناسان حوزه سلامت به‌صورت منظم تحت مراقبت قرار دارند. این تیم‌ها در مراکز جامع سلامت مستقر هستند و خدمات سطح یک را با کیفیت بالا ارائه می‌دهند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز افزود: پیش از انقلاب اسلامی از هر هزار نوزاد متولدشده در برخی مناطق استان، حدود 300 نفر هرگز به یک‌سالگی نمی‌رسیدند؛ بیماری‌هایی مانند سرخک، کزاز، سل و … از عوامل اصلی مرگ‌ومیر بودند. اما امروز، به همت نظام مقدس جمهوری اسلامی، خانه‌های بهداشت تا آخرین مسیرها گسترش یافته‌اند و واکسیناسیون به‌عنوان نخستین اقدام سلامت برای کودکان به‌طور کامل انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر، واکسیناسیون 12 بیماری قابل پیشگیری در استان خوزستان به‌طور کامل انجام می‌شود. آمار مرگ‌ومیر نوزادان از 300 مورد به 8 مورد کاهش یافته که این موارد نیز ناشی از حوادث جاده‌ای، سوانح و ناهنجاری‌های مادرزادی بوده‌اند. هیچ موردی از بیماری‌های عفونی قابل پیشگیری با واکسن در استان ثبت نشده است.
شریفی ادامه داد: اگر دانش‌آموزان در طول 16 هفته، روزانه یک قرص آهن مصرف کنند، می‌توان از بی‌قراری، بی‌حوصلگی و کاهش شدید یادگیری جلوگیری کرد. خواستن توانستن است؛ اگر نتوانیم سفره‌های مردم را غنی کنیم، باید حداقل سلامت زایمان و رشد کودک را تضمین کنیم.
وی با اشاره به چالش جمعیت در کشور اظهار داشت: بحث جوانی جمعیت یکی از دغدغه‌های اصلی استان و کشور است. مقام معظم رهبری از سال 1390 نسبت به این موضوع هشدار داده‌اند. اگر با همین روند پیش برویم، تا سال 1480 جمعیت کشور به 30 میلیون نفر خواهد رسید. جمعیت، یکی از مؤلفه‌های امنیت و توسعه است.
شریفی در ادامه بیان کرد: در استان خوزستان، 20 درصد افراد بالای 30 سال به بیماری دیابت مبتلا هستند. دیابت یعنی دیالیز، یعنی تخت‌های بیمارستانی پر، یعنی قطع عضو. در بیمارستان رازی اهواز، دیابت دومین عامل قطع پای بیماران پس از حوادث ترافیکی است. این بیماری عامل نابینایی و افزایش 30 برابری احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی است.
اند
وی تصریح کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد 50 درصد مبتلایان به دیابت از بیماری خود بی‌اطلاع‌اند و تنها 19 درصد از افراد آگاه، درمان را پیگیری می‌کنند. دیابت دیگر بیماری افراد مرفه نیست؛ در استان خوزستان، از هر سه بیمار دیابتی، دو نفر از خانواده‌های فقیر هستند. این افراد به دلیل تغذیه نامناسب و مصرف بالای کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و قندها دچار چاقی کاذب شده‌اند.
شریفی با تأکید بر ضرورت تغییر نگاه مسئولان و رسانه‌ها به حوزه سلامت اظهار داشت: اگر این مسائل دیده نشوند، نمی‌توان برای آن‌ها راه‌حل ارائه کرد. یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت، آب سالم است؛ آبی که رنگ، بو و طعم نداشته باشد و از عوامل بیماری‌زا عاری باشد.
شریفی خاطرنشان کرد: تاکنون بیش از 800 هزار مورد کلرسنجی انجام شده و به همین میزان نمونه‌برداری شیمیایی صورت گرفته است. در صورت مشاهده مشکل، بلافاصله مداخله می‌کنیم. اگر مشکلات آب خوزستان حل شود، تحول بزرگی در سلامت استان رخ خواهد داد.
وی افزود: خشکسالی‌های پیش‌رو و بی‌توجهی به مدیریت منابع آبی می‌تواند بحران‌های غذایی و بهداشتی ایجاد کند. حدود 200 تا 300 منطقه در استان فاقد دستگاه کلرزنی هستند و کلرزنی به‌صورت دستی انجام می‌شود. با پیگیری‌های مرکز بهداشت خوزستان، دستگاه‌های جدید خریداری و به مناطق روستایی ارسال شده‌اند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اهواز تصریح کرد: لایروبی مخازن آب باید به‌صورت منظم انجام شود، چرا که یکی از دلایل اصلی کدورت آب، عدم شست‌وشوی مخازن است؛ همچنین، توزیع آب توسط سه‌چرخه‌ها و ماشین‌های سیار بدون نظارت انجام می‌شود. مردم از کیفیت این آب‌ها بی‌اطلاع‌اند و باید نظارت دقیق‌تری در این حوزه اعمال شود.
