با آنکه خدا همه چیز را می‌داند، امّا دعا کردن وظیفه‌ ماست

خبرگزاری مهر -گروه دین و اندیشه: به اذعان صاحب‎نظران و کارشناسان، یکی از راه‌هایی که می‌توان مفاهیم کاربردی و مورد نیاز امروز جامعه را در بین مردم گفتمان کرد و به مسلمات فکری رایج بین مردم تبدیل کرد، حفظ آیات کلیدی قرآن توسط عموم جامعه است. مقام معظم رهبری به حفظ آیات کلیدی و مهمی که دست استعمار سعی در دورنگه‌داشتن جوامع اسلامی از آنان داشته است تأکید ویژه‌ای دارند.

جهت تحقق قرآنی فریضه جهاد تبیین نیاز به یک حرکت و جریان قرآنی هم‌افزای ملی، با پرچم‌داری جریان‌های مردمی و حمایت تمام قد ظرفیت‌های حاکمیتی و دولتی است. این جریان، در گام اول در ماه مبارک رمضان، جهت ادای فریضه فوری و قطعی جهاد تبیین و تقویت ایمان و امید مردم، به گفتمان‌سازی «زندگی با آیه‌ها» ئ قرآن با محوریت ۵۰ فراز از قرآن کریم می‌پردازد. این حرکت فراگیر با بهره‌گیری از رسانه در ابعاد و سطوح گوناگون و با توجه به ظرفیت‌ها و اقتضائات ماه مبارک رمضان که مقارن با تعطیلات نوروزی است، با تقویت حلقه‌های میانی و ظرفیت‌های مردمی حاضر در میدان، به دنبال ایجاد یک حرکت ملی با هم‌افزایی تمام ظرفیت‌های مردمی و حکومتی است. در این حرکت، نگاه طیف گسترده‌ای از مردم نسبت به قرآن تصحیح می‌گردد. بخشی از مردم با ۵۰ فراز از قرآن کریم که طرحی منسجم از نظام فکری مکتب را ارائه می‌دهد آشنا می‌شوند و به حفظ کردن این آیات تشویق و ترغیب می‌شوند و شاهد کنشگری آنان خواهیم بود، چرا که در گام دوم انقلاب، باید مردم را از صرف استفاده به افاده و کنشگری سوق دهیم.

در این مسیر و جهت اتقان و احکام هر چه بیشتر، با هدف محوریت یافتن نظرات اندیشمندانی که نظام اندیشه‌شان بر اساس مبانی قرآنی شکل گرفته و در عین تسلط به مبانی قرآنی، نگاهی به عرصه واقع و عینیت جامعه نیز در آنها وجود دارد.

طرح زندگی با آیه‌ها در صدد است که عموم مردم را با مفاهیم آیات منتخب بیش از پیش آشنا کند و خبرگزاری مهر در مجموعه مطالب «زندگی با آیه ها» آیه منتخب هر روز به صورت تفصیلی صوتی و تصویری و مکتوب با بیان استاد محمدعلی انصاری مفسر قرآن کریم به تفسیر این آیات می‌پردازد.

بیست و هشتمین قسمت مربوط آیه ۱۸۶ سوره بقره است که خداوند می‌فرمایند: «وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ؛ و هنگامی که بندگان من، از تو در باره من سوال کنند، (بگو:) من نزدیکم! دعای دعا کننده را، به هنگامی که مرا می‌خواند، پاسخ می‌گویم! پس باید دعوت مرا بپذیرند، و به من ایمان بیاورند، تا راه یابند (و به مقصد برسند).!»

در این آیه نکاتی دارد که از آن چنین استخراج می‌شود:

از آنجا که یکی از وسایل ارتباط بندگان با خدا مسأله دعا و نیایش است در این آیه روی سخن را به پیامبر کرده، می‌گوید: «هنگامی که بندگانم از تو در باره من سوال کنند بگو من نزدیکم» (وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ).

نزدیکتر از آنچه تصور کنید، نزدیکتر از شما به خودتان، و نزدیکتر از شریان گردن‌هایتان، چنانکه در جای دیگر می‌خوانیم: وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ (سوره ق، آیه ۱۶). سپس اضافه می‌کند: «من دعای دعا کننده را به هنگامی که مرا می‌خواند اجابت می‌کنم» (أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ). «بنابراین باید بندگان من دعوت مرا بپذیرند» (فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی).

«و به من ایمان آورند» (وَ لْیُؤْمِنُوا بِی). «باشد که راه خود را پیدا کنند و به مقصد برسند» (لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ).

جالب اینکه در این آیه خداوند هفت مرتبه به ذات پاک خود اشاره کرده و هفت بار به بندگان! و از این نهایت پیوستگی و قرب و ارتباط، محبت خود را نسبت به آنان مجسم ساخته است! «دعا» یک نوع خود آگاهی و بیداری دل و اندیشه و پیوند باطنی با مبدء همه نیکی‌ها و خوبیهاست.

«دعا» یک نوع عبادت و خضوع و بندگی است، و انسان به وسیله آن توجه تازه‌ای به ذات خداوند پیدا می‌کند، و همانطور که همه عبادات اثر تربیتی دارد «دعا» هم دارای چنین اثری خواهد بود. و اینکه می‌گویند: «دعا فضولی در کار خداست! و خدا هر چه مصلحت باشد انجام می‌دهد» توجه ندارند که مواهب الهی بر حسب استعدادها و لیاقتها تقسیم می‌شود، هر قدر استعداد و شایستگی بیشتر باشد سهم بیشتری از آن مواهب نصیب انسان می‌گردد.

لذا می‌بینیم امام صادق علیه السّلام می‌فرماید: انّ عند اللّه عزّ و جلّ منزلة لا تنال الّا بمسألة: «در نزد خداوند مقاماتی است که بدون دعا کسی به آن نمی‌رسد»! دانشمندی می‌گوید: «وقتی که ما نیایش می‌کنیم خود را به قوه پایان ناپذیری که تمام کائنات را به هم پیوسته است متصل و مربوط می‌سازیم»

* دعا در هرجا و در هر وقت که باشد، مفید است. چون خداوند می‌فرماید: من نزدیک هستم. «فَإِنِّی قَرِیبٌ» آنچه از اوقات مخصوصه، یا اماکن مقدّسه برای دعا مطرح شده برای فضیلت است.

* خداوند به ما نزدیک است، ولی ما چطور؟ اگر گاهی قهر او دامن ما رامی‌گیرد، به خاطر دوری ما از خداوند است که در اثر گناهان می‌باشد. «فَإِنِّی قَرِیبٌ

* استجابت خداوند دائمی است، نه موسمی. «اجیب» نشانه‌ی دوام است.

* با آنکه خدا همه چیز را می‌داند، امّا دعا کردن وظیفه‌ی ماست.

* دعا آنگاه به اجابت می‌رسد که همراه با ایمان باشد.

*دعا، وسیله‌ی رشد و هدایت است.